“Chàng trai vàng toán học” từng xuất hiện rất nhiều trên báo chí trong nước cách đây khoảng 9 – 10 năm, nay đã bắt đầu hái những “quả ngọt” đầu tiên trên hành trình trở thành nhà toán học đẳng cấp quốc tế.
Được cung cấp tiền lương và chi phí nghiên cứu “hào phóng”
Ngày 27.1 (giờ Mỹ), Viện Toán học Clay đã đăng tải thông báo về những ứng viên được trao học bổng nghiên cứu viên năm 2023.
 |
Thông báo về học bổng nghiên cứu viên Clay 2023 chụp màn hình |
Theo đó, có 2 nhà toán học được trao học bổng, gồm: Paul Minter, người vừa lấy bằng tiến sĩ năm 2022 tại ĐH Cambridge (Anh) và Phạm Tuấn Huy, người sắp nhận bằng tiến sĩ tại ĐH Stanford (Mỹ). Nhà toán học Lê Quang Nẫm và Ngô Bảo Châu là hai trong những người đầu tiên chia sẻ tin vui này trên trang cá nhân của mình.
Viện Clay cho biết, cả anh Paul Minter và anh Phạm Tuấn Huy đều được bổ nhiệm nghiên cứu viên Clay (Clay Research Fellow) kể từ ngày 1.7 năm nay. Thời hạn được bổ nhiệm của anh Paul Minter là 4 năm và anh Huy là 5 năm (do anh Paul Minter có bằng tiến sĩ trước anh Huy 1 năm).
Viện Toán học Clay là một quỹ tư nhân nổi tiếng của Mỹ, được thành lập từ năm 1998, để vinh danh những tài năng toán học và tài trợ cho những cá nhân nhà toán học có tiềm năng trở thành nhà toán học hàng đầu thế giới trong tương lai. Viện có giải thưởng Clay danh tiếng. Tiếng tăm của giải thưởng này được nhiều người Việt Nam biết đến nhờ việc GS Ngô Bảo Châu được giải thưởng Clay vào năm 2004.
Học bổng nghiên cứu viên Clay mà nhà toán học người Việt, anh Phạm Tuấn Huy vừa được nhận là một học bổng được Viện Clay trao hàng năm, mỗi năm trao cho khoảng 2 – 3 nhà toán học. Viện Toán học Clay không giới thiệu giá trị cụ thể của học bổng, mà chỉ cho biết đây là một khoản cung cấp tiền lương và chi phí nghiên cứu “hào phóng” cho người được hưởng.
Ứng viên được xét học bổng là những người mới nhận bằng tiến sĩ, hoặc đã hoàn thành luận án của mình (sắp được nhận bằng tiến sĩ). Mỗi học bổng thường sẽ kéo dài tối đa 5 năm, tùy thuộc vào thời điểm có bằng tiến sĩ của ứng viên. Tuy các nghiên cứu viên được tuyển dụng bởi Viện Toán học Clay, nhưng họ có thể làm việc ở bất kỳ viện, trường ĐH nào trên thế giới.
Tiêu chí lựa chọn chính cho học bổng là chất lượng đặc biệt trong nghiên cứu của ứng viên và lời hứa của ứng viên sẽ trở thành một nhà toán học hàng đầu trong lĩnh vực mà mình theo đuổi.
Là nhân vật tiếp tục truyền cảm hứng
Danh sách cựu nghiên cứu viên Clay được đăng tải trên trang của Viện Toán học Clay gồm 34 người; trong đó, 7 người đã được giải thưởng Fields (gồm 3 người được giải thưởng Fields 2014, 2 người năm 2018, 2 người năm 2022).
Về Phạm Tuấn Huy, Viện Toán học Clay giới thiệu: “Phạm là một nhà nghiên cứu rất tích cực và sáng tạo, người đã có những đóng góp cơ bản cho tổ hợp, xác suất, lý thuyết số và tin học lý thuyết”.
 |
Nội dung giới thiệu về anh Phạm Tuấn Huy trên trang của Viện Toán học Clay chụp màn hình |
Viện Toán học Clay cũng cho biết, khi còn là sinh viên ĐH, anh Huy đã có những kết quả nghiên cứu sâu sắc cùng Fox và Zhao. Sau đó, cùng với Park, anh đã chứng minh phỏng đoán Kahn-Kalai về vị trí của các chuyển pha và phỏng đoán của Talagrand về các quá trình chọn lọc…
Trao đổi với Báo Thanh Niên, GS Hà Huy Khoái, nguyên Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam, cho rằng việc anh Phạm Tuấn Huy được bổ nhiệm làm nghiên cứu viên Clay là một thành công lớn, không chỉ với cá nhân anh Huy mà còn là một sự kiện có ý nghĩa tiếp tục truyền cảm hứng cho những học sinh – sinh viên Việt Nam yêu toán học.
Từ sau thành công vang dội của GS Ngô Bảo Châu (giải thưởng Fields năm 2010) cho đến nay, cộng đồng toán học trong nước tiếp tục nhận được nhiều thông tin lạc quan, qua việc ngày càng xuất hiện nhiều tên tuổi nhà toán học trẻ người Việt Nam bắt đầu xác lập được vị trí của mình trong cộng đồng toán học thế giới.
Cũng theo GS Hà Huy Khoái, những nhà toán học này dù đều đang làm việc ở nước ngoài, nhưng sự đóng góp trở lại của của họ với nền toán học trong nước đang ngày càng rõ nét.
Phạm Tuấn Huy hiện 27 tuổi, là một nhân vật quen thuộc với Báo Thanh Niên từ năm 2014, khi anh còn là học sinh Trường Phổ thông năng khiếu (ĐH Quốc gia TP.HCM), sau 2 lần liên tiếp đoạt huy chương vàng toán quốc tế IMO.
 |
Bức ảnh chụp Phạm Tuấn Huy (bìa phải) cùng các bạn được đăng tải trên Báo Thanh Niên hồi tháng 7.2014 Báo Thanh Niên |
Ngoài việc là học sinh giỏi xuất sắc về toán, Huy còn được biết đến là một người đa tài (đàn giỏi, hát hay), học giỏi toàn diện.
Tốt nghiệp phổ thông, Huy theo học toán từ bậc ĐH lên tiến sĩ tại ĐH Stanford.